*This item is in Dutch by Guido Danen | 3- 6 June 2019
Vorige week was ik voor een missie georganiseerd door TFHC, NBSO Stuttgart, Innovation Quarter en Enterprise Europe Network in München, Ingolstadt en Stuttgart en omgeving met een groep Nederlandse ondernemingen die actief zijn in ziekenhuizen. We bezochten vijf ziekenhuizen, een van de grootste centrale inkooporganisatie/ziekenhuis eigenaar, de koepelorganisatie van ziekenhuizen en zorghuizen in Baden Württemberg en meerdere zorgverzekeraars. Kortom, een vol programma met waardevolle informatie, inzichten en contacten. Hier probeer ik een aantal van deze inzichten te delen ten goede van andere bedrijven en organisaties die interesse hebben in de Duitse markt.
Efficiëntie en kosten
Laten we beginnen met een aantal getallen: Nederland heeft rond de 17 miljoen inwoners en Baden Württemberg (BW) heeft ongeveer 11 miljoen inwoners, vrijwel precies twee-derde van het aantal Nederlandse inwoners. Echter als we dan naar het aantal ziekenhuizen en bedden kijken wordt het plaatje anders: in 2016 had Nederland 83 ziekenhuisorganisaties met in totaal 126 locaties en circa 41.000 bedden. In 2016 had BW 266 ziekenhuizen met in totaal bijna 56.000 bedden. Gecorrigeerd voor bevolkingsgrootte heeft BW ruim drie keer zoveel ziekenhuizen als Nederland en ruim 2 keer zoveel bedden. Maar, hoor ik u denken: Duitsland is natuurlijk veel groter dan Nederland. Dat klopt, maar BW is qua oppervlakte kleiner dan Nederland (respectievelijk 35.751 km2 en 42.508km2).
Eigenlijk zijn deze cijfers op zichzelf niet veelzeggend omdat elk zorgsysteem anders is en anders werkt. Echter geeft het wel een interessant inkijkje in een uitdaging waar Duitsland tegenaan loopt: een groot tekort aan financiering voor ziekenhuis IT. Ondanks dat BW één van de rijkste staat van Duitsland is, hebben ziekenhuizen nog te weinig middelen om digitale systemen en oplossingen te implementeren. Ter vergelijking, 67 procent van Duitse ziekenhuizen geeft tussen 1-3% van hun begroting uit aan IT, van de overig 23 procent is geen data beschikbaar. In Nederland geeft maar 16 procent van de ziekenhuizen tussen de 1-3% van hun begroting uit aan IT, 52 procent geeft tussen 4-6 % uit, 11 procent tussen 7-9% en 5 procent zelfs meer dan 20%. Het eerste inzicht: geeft Duitsland te weinig uit aan de digitalisering, of hebben ze simpelweg te veel ziekenhuizen en spreiden ze het geld teveel uit?
Investeringen in digitalisering
Aan de andere kant zie je dat er wat gaande is in Duitsland op het gebied van financiering van digitale oplossingen en telemedicine. BW heeft dit jaar 10 miljoen euro extra uitgetrokken voor specifieke investering in ziekenhuis IT en Beieren focust zich op blockchain oplossingen. Daarnaast zie je dat de Duitse minister voor gezondheidzorg Jens Spahn probeert de digitalisering in Duitsland een impuls te geven door een paar maanden geleden een meerderheidsaandeel te nemen in de Gematik (de Duitse ‘snelweg’ voor uitwisseling van patiëntengegevens) die als sinds 2014/15 bezig is de digitale infrastructuur op te bouwen – tot nog toe onsuccesvol. Daarnaast heeft Spahn onlangs aangegeven dat de vergoeding van telemedicine en ehealth oplossingen makkelijker moet worden en moet worden uitgebreid. Bij elk bezoek wat we aflegden werd hieraan gerefereerd – soms met gezonde scepsis, maar ook met hoopvolle verwachtingen.
Centralisering en decentralisering
Het lijkt er dus op dat er in Duitsland in de komende jaren veel gaat veranderen, er zullen ziekenhuizen of afdelingen van ziekenhuizen moeten worden gesloten, de primaire zorgvoorziening zal meer vanuit poliklinieken en basisziekenhuizen worden gedaan en de specialistische zorg vanuit grote universitair medisch centra en regionale ziekenhuizen. Daarnaast zal de markt voor digitale oplossingen vrij gaan komen en beter te betreden worden: dat biedt mogelijkheden voor Nederlandse bedrijven.
Centrale Inkooporganisaties als partner
Op de eerste dag van het bezoek hadden we een afspraak met verschillende mensen van Sana Einkauf GmbH, de centrale inkooporganisatie van de op twee-na grootste private ziekenhuisgroep in Duitsland. Sana heeft 53 ziekenhuizen in bezit maar doet de inkoop voor een paar honderd Duitse ziekenhuizen. Met grote multinationals die de (Duitse) zorgmarkt betreden merkt Sana dat partnerschappen met toeleveranciers van medische producten, systemen en services van groot strategisch belang zijn in de toekomst en wil dus graag afspraken maken met deze bedrijven. Ze staan dan ook zeer open om bedrijven te helpen met validatie op de Duitse markt en om producten bij de ziekenhuizen op de radar te krijgen. Hoewel ze toegeven dat ze hun sterke positie gebruiken om scherpe prijzen te krijgen, is de andere kant van de medaille dat je daarna wel ineens een enorme markt opent en duurzame contracten hebt. Daarnaast helpt Sana mee om implementatie te standaardiseren, wat de opstartkosten aan de kant van uw bedrijf en ziekenhuizen sterk verlaagd. Ook dit biedt interessante mogelijkheden voor Nederlands bedrijven die op zoek zijn naar een slimme weg om de Duitse markt te benaderen.
Wil jij meer weten over Duitse gezondheidszorg? Neem gerust contact op met Guido Danen.
Meer informatie
Guido Danen, Platform Manager Europa
T +31 (0)70 219 9001
